Goed genoeg is oud genoeg, toch?
Inmiddels zijn we een paar weken verder en komen de Engelsen weer uit hun grot gekropen na de verloren finale van het EK voetbal. De finale waarin bondscoach Gareth Southgate besloot om in de extra tijd Marcus Rashford (23) en Jadon Sancho (21) in te brengen speciaal voor de penalty’s. Daarnaast stond ook Bukayo Saka (19) nog in het veld - dat leek hem ook wel een geschikte penaltynemer. Samen met twee meer gelouterde spelers waren zij de uitverkorenen voor de eerste vijf penalty’s. De druk van de natie waar voetbal is uitgevonden, maar wat zelf nog nooit Europees Kampioen werd, lag op de schouders van deze spelers. Thuis, in het Wembley stadion. Nota bene de jongste van het stel, Saka, kreeg de beslissende vijfde penalty toebedeeld. We kennen de afloop: hij miste. Southgate nam achteraf de schuld op zich, maar ondanks dat hebben deze jongens het hele land over zich heen gekregen, wat zelfs doorsloeg in racistische opmerkingen. Wat zal Southgate hebben gedacht; goed genoeg is oud genoeg?
Dit is niet iets wat puur in Engeland gebeurd. In Nederland hebben we er ook een handje van om talenten de hemel in te prijzen als ze net uit de luiers zijn, maar ze daarna ook af te maken bij de eerste fout in het Nederlands Elftal. Matthijs de Ligt debuteerde op zijn 17e met twee blunders. Inmiddels weten we dat het goed gekomen is met hem en is hij één van de beste voetballers van Nederland. Een vooruitzicht wat we Saka ook gunnen. Overigens maken ook de beste voetballers foutjes (Nederland-Tsjechië, 27 juni 2021).
Ook buiten de sport en in onze favoriete omgeving, de kantoorjungle, geven we talenten een kans op jonge leeftijd. Denk aan traineeships waarin net afgestudeerden door middel van een apart programma en privileges de gelegenheid krijgen om zichzelf snel(ler) te ontwikkelen en door te stomen op de ladder binnen een corporate. Door ze eerder bloot te stellen aan uitdagingen en verantwoordelijkheden, leren ze sneller en meer. ‘Wringt het of is het spannend? Dat is waar je moet zijn, dan leer je en ben je je aan het ontwikkelen.’ Dat leidt ertoe dat ook talenten in de kantoorjungle voor de leeuwen worden gegooid. Misschien net iets te snel voor een belangrijke rol in een project of als manager, maar dat kan geen kwaad, toch? Desnoods een ervaring rijker voor in de rugzak.
Laten wij als Stuurgroep duidelijk zijn - goed genoeg, is oud genoeg. Maar, je kunt in het diepe geflikkerd worden of begeleid zwemmen. Daar zit een wezenlijk verschil in, wat men vaak vergeet. Saka had nog nooit een penalty in een belangrijke wedstrijd genomen. Niemand heeft hem kunnen vertellen wat er bij komt kijken en een vergelijkbare ervaring had hij niet. Echter, starten in de EK finale was al een prestatie op zich. De Ligt die werd geselecteerd had ook eerst kunnen invallen of een vriendschappelijke wedstrijd kunnen spelen in plaats van direct in een belangrijke WK kwalificatiewedstrijd. Dit is ook de taak die wij, net als bondscoaches, als managers, collega’s of überhaupt als organisatie hebben voor jong talent. Begeleid zwemmen. Het vertrouwen geven om belangrijke activiteiten te doen, zelfstandig en met verantwoordelijkheid, maar tegelijkertijd ook onder de vleugels van een meer geroutineerd iemand. Die, als het moeilijk wordt, zich ook ontfermt over de jonge collega. Die accountable is - iets wezenlijk anders dan responsible.
Natuurlijk, iedereen verschilt in hoelang en hoe strak dat begeleid zwemmen echt nodig is. Ook zal niet iedereen uitstralen dat hij of zij de hulp nodig heeft (tsja, de jeugd van tegenwoordig). Maar vanuit je senioriteit en ervaring ben je het aan je stand verplicht om van betekenis te zijn voor jongere collega’s die de fijne kneepjes nog moeten leren. Zeker als het gevolg kan zijn dat ze keihard op hun bek gaan, wat in sommige gevallen ook beschadigend kan zijn voor de persoon zelf of zijn of haar carrière. Er is nogal een verschil tussen goed resultaten kunnen leveren en dan ineens verantwoordelijk worden voor een team. Dit zijn wezenlijk andere competenties. Saka kan goed voetballen, maar mentaal ook met de druk om kunnen gaan van een beslissende penalty is weer een heel andere kwaliteit.
Dit is ook een oproep aan alle jonge, gretige carrièretijgers. Soms is een pas op de plaats, een tussenstap, wat geduld, controle of hulp helemaal prima. Je hoeft niet morgen al te weten hoe je een team van 15 man moet managen, hoe je een ingewikkeld project over de streep kunt trekken (euro voor in de boetepot) of precies te weten hoe je op directieniveau moet acteren. En een penalty missen is ook geen wereldramp, het is alleen wel fijn als er iemand met je meedenkt over welke penalty je wel en niet moet nemen. Of welke kans dus nu wel en niet een goede stap voor jou zijn. Wees dankbaar voor een omgeving die met je meedenkt en die jou de ruimte biedt om af en toe op je bek te gaan, maar je daarna ook weer overeind helpt. Die naast je staat als het mis gaat. In dat geval, is goed genoeg, ook zeker oud genoeg.