Hoe je niet ontslagen kunt worden
Het zijn roerige tijden en een baan is daarin vaak bittere noodzaak om het hoofd boven water te houden. Hoe lekker zou het dan zijn als je niet ontslagen kunt worden? Laat me u meenemen in een situatie waarbij alles fout gaat, maar ontslag niet volgt. Pak het notitieblok er maar bij.
Wij Stuurgroepleden relateren alles aan de kantoorjungle. Dus stelt u zich voor dat u een kantoorbaan heeft. Hierin werkt u aan een groot project wat van zeer groot belang is voor het bedrijf. U doet het zo goed dat u de projectleider bent. Nadat u klaar bent met het genieten van uw titel, is het tijd voor echt werk. Dat begint natuurlijk met informatie vergaren. Want in je eentje, weet je niet alles. Uiteindelijk heeft u de relevante collega’s, de experts vanuit verschillende vakgebieden, verzameld en stroomt de juiste informatie binnen. De experts zijn duidelijk: route A is de juiste route. U kiest met een stalen gezicht voor route B. Dit duurt enige dagen totdat route B langzaam tot verliezen leidt voor het bedrijf. Uw bazen komen erachter en bovendien hebben alle collega’s inmiddels verteld dat u wel degelijk de juiste info had. Uw bazen doen niets.
Nadat deze storm overleefd is, is het tijd voor de volgende stap: plannen maken. Met de input van uw gewaardeerde collega’s deels in uw PowerPoint-slides en deels in de wind geslagen gaat u een plan maken. Want er is een routekaart nodig, een roadmap heet dat natuurlijk in de kantoorjungle. En om te meten hoe goed we onderweg zijn, zijn er doelen. Key Performance Indicators (KPI) heet dat in mooi jargon. In de eerste maanden van dit reusachtige traject verandert u drie keer van KPI’s, zodat het er altijd ietsje beter uitziet. Het plan wijzigt maar liefst zeven keer en de routekaart is na versie vier het raam uit gegooid. Inmiddels is er weinig lijn in het project te vinden en worden doelen sporadisch gehaald. Uw bazen fronsen en doen niets.
U heeft eindelijk iets behaald. Een echte mijlpaal. Een milestone heet dat natuurlijk in de kantoorjungle. Overwinningen mogen gevierd worden natuurlijk. Maar stel dat u deze overwinning, een meevaller op het budget van een ton, dan gebruikt om een feest van twee ton te geven. Dan wordt die overwinning toch wel een beetje een probleem op de lange termijn voor het project. Uw bazen kijken en doen niets.
Klinkt dit te absurd voor woorden? Misschien wel, want in de corporate sferen was er waarschijnlijk wel al een hoofd over de vloer gerold. Maar niet in politiek Den Haag. Zo werd het advies van het OMT en resultaten van Fieldlab experimenten soms bij willekeur genegeerd. De routekaart bestaat al een tijd niet meer en ons plan om uit de crisis te komen is niet duidelijk. Ook gingen de KPI’s van ziekenhuisopnames naar gezette prikken en van aantal besmettingen naar R-getal. En zelfs toen het vaccineren op gang kwam, zorgde een ‘dansen met Janssen’ uitspraak voor de nodige commotie. Maar Hugo zit nog keurig op zijn plek.
Wat is nou die truc om niet ontslagen te worden? De bazen van Hugo en de rest van het kabinet zijn de volksvertegenwoordigers. 150 door u en mij gekozen mensen die de uitvoerende macht, het kabinet, controleren en ook sturen. Helaas zijn ze nu niet bij machten om veel te doen. Want het kabinet is demissionair, dus kan niet worden weggestuurd. Individuen kunnen moties van wantrouwen krijgen, maar dit zware instrument wordt zelden ingezet.
Project coronacrisis gaat nog steeds niet lekker. Een duidelijk plan ontbreekt nog steeds en de KPI’s staan in het donkerrood. Andere projecten, zoals de verstrekking van toeslagen, gaan helaas zowaar nog slechter. Maar er is niemand van de verantwoordelijken die echt nerveus wordt, laat staat vreest voor zijn of haar baan. Voor mij is de les duidelijk: ik kondig mijn manager aanstaande maandag via een persconferentie-achtige setting aan dat ik demissionair loonslaaf word. En dat hij daarmee mij voorlopig echt niet weg kan sturen, hoe slecht ik ook presteer.