Houd koers!
De grote ontdekkingsreiziger Christopher Columbus ontdekte het verkeerde continent. Maar hij kwam wel aan op wat hij dacht dat de plek van bestemming was en zal er eeuwig voor onthouden worden. Hij hield ondanks alle tegenslagen koers en hield vast aan het grotere doel. Waar Columbus nog geloofde in blind de koers aanhouden, is dat in de kantoorjungle totaal uit de mode geraakt. En dat is ontzettend zonde.
Waarom is die koers aanhouden zo uit de mode geraakt in de kantoorjungle? Dat heeft een aantal oorzaken. Als eerste heb je de pure angst. Kodak en Blockbuster reageerden niet adequaat op hun veranderende industrie en gingen ten onder doordat ze stug hun eigen koers aanhielden. Ieder bedrijf is als de dood hen achterna te gaan – want bedrijven hebben geen levenscyclus blijkbaar – en dus moet er continu bijgestuurd worden. Niet veranderen is stilstand. Stilstand is achteruitgang. En achteruitgang is de ondergang van het bedrijf.
Dat brengt ons direct bij de tweede oorzaak. Want die bijsturing was misschien in de jaren 50 en 60 nog moeilijk te krijgen, maar tegenwoordig word je ermee doodgegooid. Bedrijven worden benaderd door consultants, verandercoaches, trendwatchers en goeroes in alle soorten en maten om te assisteren bij de volgende koerswijziging. Zo’n koerswijziging kan natuurlijk veel verschillende smaken en prijskaarten aannemen: van de creatie van een nieuw, gespecialiseerd team tot een totale herziening van de strategie en alles daar tussenin. Als de leiding van een bedrijf zelf nog niet nadenkt over een koerswijziging, dan worden ze vaak genoeg door derden aan het denken gezet.
Als derde oorzaak is er de enorme focus op de korte termijn. Dat zie je terug in de business case gedreven projecten. Om die case rond te maken, moeten zaken binnen budget en binnen een bepaalde tijd worden opgeleverd. Is tijd of geld op? Dan eindigt je project, product of ander initiatief direct. Je ziet het ook terug in de aandeelhouderscultuur: grote investeringen moeten ruimte maken voor het opkopen van eigen aandelen om zo aandeelhouderswaarde te genereren – of te faken, afhankelijk van wie je het vraagt. Columbus had in de 21e eeuw halverwege mogen omkeren, omdat bepaalde Key Performance Indicators van zijn project er slecht voor stonden of omdat de deadline was verstreken. Stekker uit zijn project, Amerika met rust gelaten.
Het continue veranderen van richting wordt dus gevoed door angst, een overvloed aan zogenaamde adviseurs om je te helpen veranderen en de extreme focus op de korte termijn. Op deze manier verliest een bedrijf haar differentiërende factor. Want je bent continue aan het veranderen en houdt nergens aan vast. Dan sta je dus nooit voor iets. Ook leidt het tot onduidelijkheid richting klanten en medewerkers, wat kan leiden tot scepsis over de alsmaar veranderende koers. En dat gaat, zeker op de lange termijn, de levensvatbaarheid van het bedrijf aantasten.
In deze wereld van verschrikkelijk snel veranderende industrieën en veeleisende aandeelhouders, durven bedrijven minder hun eigen koers te varen. Terwijl organisaties die hun eigen koers houden vanzelf differentiërend worden en komen bovendrijven. Het kan op de korte termijn zeker pijn doen om de koers vast te houden. Wie weet plukt het bedrijf er de vruchten van op de lange termijn, terwijl jij als leider er persoonlijk niets meer aan hebt. Wie weet eet het een deel van je bedrijf op, maar weet je dat dit het juiste is om te doen. Er is zelfs een kans dat jouw schip op de klippen loopt, omdat je aan de koers vast hield.
Natuurlijk is je bestemming belangrijk, maar de koers daar naartoe is net zo belangrijk. Dit laat je aan de ene kant voorkomen dat je tegen een ijsschots aan knalt of dat je verdwaald raakt bij de eerste de beste rukwind. Terwijl het er aan de andere kant voor zorgt dat je gedurende de rit bezig kan zijn met het volgen van de koers, in plaats van het continu aanpassen ervan.
Daarom: houd koers. Want zij die koers houden rapporteren niet over jaarcijfers, maar komen terug in (geschiedenis)boeken. En zij die met hun schip op de klippen varen, doen dat met opgeheven hoofd omdat ze ergens voor stonden. Zelfs als je met jouw koers op het verkeerde continent uitkomt, is er nog meer dan genoeg om trots op te zijn. En zo komen jij en jouw organisatie vanzelf aan de top terecht.