Kansen in de kantoorjungle - scheef of gelijk?
Scheefgroei en Sander en de kloof. Tv-programma’s die zich richten op een belangrijk maatschappelijk thema: kansenongelijkheid. Wat simpelweg betekent dat niet voor iedereen de kansen in het leven gelijk zijn. Waar je bent geboren heeft een belangrijke invloed op jouw verdere leven. Waar Jeroen Pauw en Sander Schimmelpenninck zich verdiepen in zaken als de woningmarkt, de arbeidsmarkt en het onderwijs, kijken wij als stuurgroep kritisch naar onze rol in deze maatschappij. Tot in hoeverre draagt corporate Nederland bij aan deze kansenongelijkheid?
Op het moment dat je in aanraking komt met de arbeidsmarkt, ben je al dusdanig ver in je leven dat je gevormd bent door je achtergrond. Je hebt door het al dan niet volgen van een bepaalde opleiding een sticker op je hoofd met hoog- of laaggeschoold, wat van invloed is op jouw eerste baan. En dus waar jij begint op de carrièreladder. Laten we voorop stellen: het leven draait niet primair om een plek op die ladder, maar het gaat er wel om of je de kans krijgt om deze ladder te bewandelen wanneer jij die keuze bewust maakt. Jouw start wordt in grote mate bepaald door een opleidingsniveau. Heb jij een WO-diploma? Gefeliciteerd, jij maakt kans op een traineeship, dé springplank voor de carrièreladder. Heb jij een MBO-diploma? Dan zien die privileges er toch anders uit. Wel gek, toch?
Wat inmiddels misschien nog wel schrijnender is bij de intrede in de kantoorjungle, is dat marktwerking ervoor zorgt dat op sommige momenten in tijd, er niet eens vacatures worden uitgeschreven waar het vereiste minder is dan een HBO/WO-opleiding, ongeacht de baan. Als de markt het toestaat, waarom dan niet de eisen verhogen? Dit is het op voorhand uitsluiten van mensen. We creëren daarmee druk, vooral bij jongeren. Want ja, hoe is groot is jouw kans nu zonder dat HBO- of WO-diploma? Oftewel, je moet doorstuderen om überhaupt in te stappen.
Je kunt je afvragen of het wel zo terecht is dat we jongeren forceren om te studeren en allerlei diploma’s te halen, puur als een bewijs om maar aan de criteria van een startersbaan te voldoen. Extra diploma’s die meer geld kosten, want doorstuderen is een prijzige aangelegenheid. Terwijl de vraag is of zij nu dan echt extra vaardigheden opdoen die op dat moment voor hen van belang zijn, of die ze daarna in hun 40-jarige carrière pad ook nog op kunnen doen. De aard van MBO, HBO en WO verschilt flink en het is überhaupt de vraag of je alleen maar over ‘hoger’ en ‘lager’ mag spreken.
De rol van een corporate begint dus al bij die marktwerking bij intrede. Het simpelweg aannemen van een opleidingsniveau als graadmeter doorbreekt het patroon van kansenongelijkheid in ieder geval niet. Maar hoe gaat het dan als je eenmaal op één van die treden in de kantoorjungle staat? Wanneer je, om welke reden dan ook, een MBO diploma op zak hebt en begint met werken, bieden grote corporates jou dan net zoveel doorgroeimogelijkheden als iemand die met een ander diploma is binnen gekomen? Vaak zien we ontwikkelprogramma’s waar men alleen maar voor in aanmerking kan komen als je in een bepaalde rol zit. Ook is een opleidingsbudget vaak afhankelijk van de schaal waar men in zit. Dit terwijl het echte leren en ontwikkelen pas hier begint. Een leven lang leren - is die kans voor een ieder wel zo gelijk?
In plaats van een uitgebreide beschouwing over wat een organisatie allemaal wel en niet kan doen, doen we hier een oproep om er binnen jouw organisatie eens op te reflecteren. Tot in hoeverre stimuleert het HR beleid kansengelijkheid? Tot in hoeverre stimuleert management dit? En kun jij hier zelf ook een bijdrage aan leveren?
Laten we als kantoorjungle het goede voorbeeld geven en ervoor zorgen dat de eerste 25 jaar van het leven van iemand niet volledig bepalend zijn voor het verdere vervolg. Dat iemand ook op zijn 30e, 40e of 50e ook nog kan besluiten stappen te willen zetten op een carrièreladder. De kantoorjungle is een wereld op zich, een omgeving waar iedereen evenveel kans moet hebben om een stap te kunnen te maken in zijn of haar professionele carrière. Iedereen moet toch een stuurgroeplid kunnen worden als je daar de ambitie toe hebt?